-AstroEge-
Galaksiler Kafa Kafaya Çarpışır Mı?
4 Haziran 2025
HABER
Space.com kaynak olarak kullanılmıştır.
6/4/20253 min read


Halihazırda evrende çarpışıp iç içe geçen galaksileri de keşfetmeye başladık. Peki kesin bir ihtimal ile bu iki galaksi çarpışacak mı?
Yapılan yeni araştırmaların gösterdiği bu iki galaksinin çarpışma ihtimali düşünülenden çok daha az. Bu araştırmanın gösterdiği bu iki galaksinin %50 ihtimalinde bir çarpışma yapacağı yönünde.
Ekip lideri ve Helsinki Üniversitesi araştırmacısı Til Sawala Space.com’a “Ana bulgumuz, yaklaşık 4,5 milyar yıl içinde gerçekleşmesi öngörülen Samanyolu ve Andromeda arasındaki birleşmenin aslında çok daha az kesin olduğudur. Bu birleşmenin önümüzdeki 10 milyar yıl içinde gerçekleşme olasılığının yalnızca yaklaşık %50 olduğunu bulduk. Kısacası, olasılık neredeyse kesinlikten yazı tura atmaya dönüştü. Farklı bir şey bulmaya hazırdım ama evet, birleşme şansının sadece %50 olması çok şaşırtıcıydı.” dedi.
Bloglarımızda galaksiler, türleri ve yapılarından söz etmiştik. İnsanoğlunun bildiği ve üzerinde hatrı sayılır derecede araştırma yaptığı, biz insanlığa ev olan Dünya'nın da ait olduğu galaksi olan Samanyolu Galaksisi (Milky Way) ve Andromeda Galaksisi hakkında küçük bilgilerde sunmuştuk. Bu iki galaksi birbirine 2,54 milyon ışık yılı uzaklıkta bulunuyor. Bu yakınlık ve bulgular insanlara Samanyolu ve Andromeda galaksileri gerçekten bir çarpışma yaşayacak mı? sorusunu düşündürtüyor.
Sawala ve ekibi bu sonuca her iki galaksinin de önümüzdeki 10 milyar yılı boyunca evrende hareket edeceği yolu simüle ederek ulaştı. Bu yeni simülasyon, Hubble Uzay Teleskobu’ndan ve Avrupa Uzay Ajansı’nın (ESA) yıldız izleme görevi Gaia’dan alınan güncel verilere dayanıyordu. Ekip aynı zamanda Samanyolu galaksisinin etrafındaki daha küçük olan cüce gökadalarının kütlelerine ilişkin yeni tahminleri de hesaba kattı. Bu galaksiler kütle çekimsel etkileri yüzünden Samanyolu’nun kozmik geçişini etkiliyorlar. Sawala "Bizim araştırmamız ile önceki çalışmalar arasındaki temel fark, daha yeni ve daha kesin verilerden yararlanmamız ve Samanyolu'nun en büyük uydu galaksisi olan Büyük Macellan Bulutu’nun etkisi de dahil olmak üzere daha bütünsel bir sistem ele almamızdır.” dedi. Ekip Samanyolu ve Andromeda galaksilerinin kademeli olarak birleşmesiyle neler olabileceğine dair farklı senaryolar sunabildi. Sawala “Bir kafadan çarpışma çok düşük bir ihtimal, bunun için %2'den az bir ihtimal bulduk. Birleşmeye yol açan vakaların çoğunda, iki galaksi ilk başta birbirlerinin yanından uçarak geçecek, bu da yörüngesel enerji kaybına
Andromeda ve Samanyolu Galaksisi (NASA)

Andromeda ve Samanyolu Galaksisi çarpışması simülasyonu
Evren hakkında olan bilgilerimizin artması ve bilmediğimiz, keşfetmemiz gereken, bilgiler ile evreni anlamaya ve onun hareketlerini tahmin etmeye çalışıyoruz. Karanlık enerji ve karanlık maddenin hala tam olarak çözülememiş olması ve uzayın yapısı hakkındaki bilgimizin az olmasından dolayı bugün %100 dediğimiz sonuçlar yarın yarı yarıya ya da %0 gibi sonuçlara düşmesi kaçınılmaz fakat her ne ile karşılaşırsak karşılaşalım yolumuza gözlem ve mantık çerçevesi içinde devam etmeliyiz.
ve ardından birleşmeye yol açacak. Ancak, ilk geçişlerinde ne kadar yakına geldikleri çok belirsiz ve eğer çok yakına gelmezlerse, yani mesafeleri yaklaşık 500.000 ışık yılından fazlaysa hiç birleşmeyebilirler.” dedi. Araştırmacılar eğer iki galaksi kütle çekimsel olarak birbirlerini etkileyebilecek bir mesafede yaklaşırlarsa birleşmenin kaçınılmaz olduğunu buldular. Ekip, Büyük Macellan Bulutu’nu hesaba kattığında birleşme ihtimalinin düştüğünü ancak bu ayarlamayla Samanyolu’nun bu uydu cüce galaksiyi parçalayacağını keşfettiler. Bu araştırmaya göre galaksimizin Büyük Macellan Bulutu ile önümüzdeki 2 milyar yıl içinde birleşmesi kesin olarak gözüküyor. Sawala “Elbette, şimdi Samanyolu ve Andromeda'nın çarpışıp çarpışmayacağını gerçekten öğrenmek istiyoruz. Bu sadece daha fazla gözlem verisine değil aynı zamanda etkileşimlerinin ve evrimleştikleri ortamın etkisinin daha eksiksiz bir modellemesine de ihtiyaç duyacak. Neyse ki, çok yakında, gelecek yıl Gaia Uzay Teleskobu'ndan ve belki de Hubble Uzay Teleskobu'ndan daha fazla gözlem verisi gelecek.” dedi. Gelişen teknoloji ve mevcut araştırmalarımız ile elimize geçecek olan veriler sayesinde bu iki galaksinin ne zaman birleşeceğini ya da birleşmese bile neler olabileceğini bu öğrenebileceğiz.